โรคต้อกระจก (Cataract)
โรคต้อกระจก คืออะไร?
ภาวะที่เลนส์ตาเกิดอาการขุ่นมัว ซึ่งเป็นปัญหาที่พบได้บ่อยเมื่ออายุมากขึ้น ถึงแม้ว่าอาการเริ่มแรกอาจดูเหมือนเล็กน้อย แต่เมื่อเวลาผ่านไปอาการจะเป็นหนักขึ้นเรื่อยๆ การสวมแว่นตาตามคำสั่งแพทย์อาจช่วยบรรเทาอาการต้อกระจกในระยะเริ่มแรกได้ แต่เมื่อเป็นมากขึ้น มักจะต้องรับการรักษาโดยการผ่าตัด การผ่าตัดเพื่อรักษาต้อกระจก เป็นการผ่าตัดนำเลนส์ตาที่ขุ่นมัวออก และใส่เลนส์ตาเทียมทดแทน ปัจจุบันแผลผ่าตัดเล็กมากเพราะใช้การสลายเลนส์โดยเครื่องอัลตร้าซาวด์ (phacoemulsification with IOL) ทำให้การรักษาต้อกระจกฟื้นตัวเร็ว ผลประสิทธิภาพการรักษาอยู่ในขั้นดีมาก
อาการหลายอย่าง ประกอบด้วย
- วิสัยทัศน์ไม่ชัดเจน คือมองเห็นภาพมัวเหมือนเป็นหมอก หรือบางรายค่าสายตาเปลี่ยนแปลง โดยส่วนใหญ่พบสายตาสั้นเพิ่มขึ้น
- สีสันที่สดใส มองดูหมอง และไม่สดสว่างเหมือนปกติ
- ต้องใช้แสงสว่างมากขึ้นในการทำงานที่ต้องใช้สายตาเพ่งใกล้ๆ เช่น การเย็บผ้า หรืออ่านหนังสือ
อะไรคือสาเหตุของต้อกระจก
– ต้อกระจกเป็นโรคที่มักมาพร้อมกับอายุที่สูงขึ้น ส่วนมากพบในคนวัย 50 ปีขึ้นไป
– นอกเหนือจากความชราภาพแล้ว ต้อกระจกสามารถเกิดได้จากสาเหตุอื่นๆ คือ : ดวงตาได้รับบาดเจ็บ และ/หรือ การผ่าตัด
- โรคเบาหวาน
- ความดันโลหิตสูง
- ดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป
- การบำบัดโดยใช้ฮอร์โมนทดแทน
- การได้รับแสงยูวีเข้าตามากเกินไป (เช่น จากแสงอาทิตย์)
- ภาวะโภชนาการไม่ดี หรือ การสูบบุหรี่ ก็สามารถเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นต้อกระจกได้
การป้องกัน และรักษาโรคต้อกระจก
ในด้านการป้องกัน ถึงแม้ว่าต้อกระจกจะเป็นภาวะความเสื่อมของร่างกายตามธรรมชาติเมื่ออายุมากขึ้น แต่การใช้ชีวิตอย่างระวังรักษาสุขภาพก็สามารถช่วยได้ อาทิเช่น อาหารก็มีส่วนช่วยบำรุงสายตาที่ช่วยชะลอการเป็นต้อกระจกได้ ถึงแม้จะไม่สามารถป้องกันได้ร้อยเปอร์เซ็นต์ แต่การรับประทานอาหารที่มีสารต้านอนุมูลอิสระ (anti-oxidant) เช่น ปลาทะเล , เมล็ดธัญพืช, ถั่ว, และผักต่างๆ
นอกจากการเลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์แล้ว การปกป้องถนอมดวงตาจากแสงอาทิตย์ก็สามารถช่วยป้องกัน หรืออย่างน้อยก็ช่วยชะลอการเกิดต้อกระจกให้ช้าลงได้บ้าง เลนส์ที่มีสารเคลือบป้องกันรังสียูวี ก็สามารถช่วยปกป้องดวงตาจากรังสียูวีได้หรือสวมแว่นกันแดดที่มีคุณภาพดีป้องกันรังสียูวี
นอกจากนั้น แพทย์ยังแนะนำให้เลิกสูบบุหรี่ ซึ่งจะช่วยลดโอกาสการเกิดโรคต้อกระจกได้
อย่างไรก็ตาม วิธีที่ดีที่สุดในการรักษาดวงตาให้มีสุขภาพตาที่ดี ก็คือการหมั่นตรวจสายตาอย่างสม่ำเสมอกับผู้เชี่ยวชาญการตรวจวัดสายตา
ส่วนกรณีพบเริ่มมีต้อกระจกบ้าง อาจพบค่าสายตาเปลี่ยนแปลง การใช้แว่นสายตาช่วยในการโฟกัสภาพให้ชัดขึ้นก็สามารถทำให้กรณีต้อกระจกระยะเริ่มต้นมองเห็นดีขึ้น
ส่วนการรักษาต้อกระจกให้หายขาด คือการผ่าตัดเอาเลนส์ต้อกระจกออกและใส่เลนส์ตาเทียมแทนที่
ความก้าวหน้าทางวิทยาการการแพทย์ช่วยให้การผ่าตัดรักษาต้อกระจกเป็นการรักษาที่ทำได้โดยทั่วไป ไม่ซับซ้อน และรวดเร็ว ในการผ่าตัดนั้นแพทย์จะผ่าเอาแก้วตาที่เป็นต้อกระจกออก แล้วใส่เลนส์ตาเทียมทำจากวัสดุ acrylic ทางการแพทย์ ทำหน้าที่หักเหแสงแทนเลนส์ตาเรา เรียกว่าเลนส์แก้วตาเทียมเข้าไปแทน ในบางกรณี ผู้ป่วยสามารถรู้สึกว่ามีวิสัยทัศน์การมองที่ดีขึ้นทันที แต่ผู้ป่วยบางรายอาจจะใช้เวลาเป็นเดือนในการกลับมามองเห็นได้ชัดเจนอีกครั้ง
แพทย์จะให้คำแนะนำในการดูแลตัวเองหลังการผ่าตัดรักษาต้อกระจก ซึ่งโดยทั่วไปแล้ว คือการให้ยาหยอดตา, การปิดตาด้วยที่ครอบตาก่อนนอน และห้ามขยี้ตา